LANDBOUW COÖPERATIE CAP BONDEKO
Samen duurzaam verbouwen
De landbouwcoöperatie, CAP Bondeko, is op km 23 van Kisangani, gelegen aan de trans Afrikaanse weg (N4) richting Ituri, in het dorp Madula. De hutten en de velden zijn op 770 meter van deze weg, door het oerwoud, over een smal en bochtig pad met hier en daar wat hoogtemeters.
André Babusia kreeg 14 hectare oerwoud van zijn overleden zus en haar partner. Bondeko zorgde ervoor dat het stuk oerwoud begin 2016 officieel op naam van André Babusia werd gezet en hij bracht de grond in CAP Bondeko in. In 2017 zijn de eerste bomen en gewassen geplant. In juli 2018 is CAP Bondeko als officiële rechtspersoon erkend.CAP Bondeko bestaat uit 20 leden en ongeveer 10 sympathisanten. Er is een kerngroep die filosofie van CAP Bondeko vertaalt in plannen. Besluiten worden gezamenlijk genomen, samen met de leden van CAP. An het begin van elk plantseizoen is er een bijeenkomst met alle leden. Een van de kernleden is agronoom. Hij heeft veel kennis die hij praktisch overdraagt, bijvoorbeeld over waar wat na elkaar geplant moet worden voor een grote opbrengst, zonder gebruik van kunstmest en bestrijdingsmiddelen.
Het is gebruikelijk om oerwoud te ontginnen door het plat te branden. Dat is niet de filosofie van CAP Bondeko. Het oerwoud om de compound en de bewoners van het oerwoud (vogels, reptielen etc.) worden zo veel mogelijk beschermd. De bevolking heeft heel weinig kennis over hoe duurzamer kan worden geteeld en hoe om te gaan met ziektes in gewassen. CAP Bondeko geeft hierin het voorbeeld en leert de leden hoe het anders en beter kan!
In Congo zijn geen sociale voorzieningen en de werkeloosheid is heel hoog. Dichtbij de stad Kisangani is er gebrek aan land om te verbouwen. Mensen worden lid van CAP omdat ze geen eigen veldje hebben en niet in hun onderhoud kunnen voorzien. Soms eten ze hun verbouwde groentes om te kunnen leven. De zelf geteelde gewassen worden door de leden verkocht. Ze gaan met de CAP driewieler vol met bijvoorbeeld groente, naar de markt in Kisangani. CAP heeft ook een verkooppunt aan de grote weg (N4).
De leden krijgen 75% van de verkoopprijs. Om bijvoorbeeld het schoolgeld van hun (klein)kinderen te betalen. Van de resterende 25% koopt CAP zaden, gereedschap om mee te werken en andere materialen. Daarnaast is er de agronoom voor advies. De leden zijn blij met deze afspraak. Ze zijn zelf in charge, ze helpen elkaar en bouwen samen aan een sterk CAP!
De bevolking hanteert diepgewortelde gewoontes wanneer het gaat om landbouw. Tijdens de kolonisatie had elke regio een aantal gewassen die op last van de kolonisator verbouwd moesten worden, bijvoorbeeld bonen of mais. De bevolking is niet gewend om andere gewassen te verbouwen dan ze van oudsher kennen. De eenzijdige voeding is bron van veel gezondheidsproblemen. CAP verbouwt veel verschillende en voor deze regio onbekende gewassen om dit te doorbreken. De leden leren van André allerlei groentes lekker en gezond te bereiden.
Op het land van CAP Bondeko zijn drie waterbronnen. Water halen voor de planten, maar ook voor alle andere dingen, zoals koken, wassen etc, is een zware en steeds terugkerende taak die de hele dag aandacht vraag. Van één bron is zeker dat deze ook in de droge tijd niet droog valt. Vanuit deze bron hebben wij, samen met de leden van CAP, eind 2018 irrigatie aangelegd. CAP gebruikt zo veel mogelijk eigen zaden. André koopt ook zaden en ze ruilen plantjes met anderen. Het land wordt bemest met tuinafval, geiten-en varkensmest.
Wat wordt er zoal verbouwd?
– Tomaten, diverse soorten
– Komkommer
– Aubergine, diverse soorten
– Sla
– Bieslook
– Bonen, diverse soorten
– Watermeloen, 2 soorten
– Mais (drie keer per jaar geoogst)
– Sojabonen
– Amarant, 3 soorten
– Spinazie, 2 soorten
– Cassave (voor meel en pondu)
– Zoete aardappel
– Bilolo
– Paprika
– Papaya
– Magomba
– Ananas
– Goyava
– Mango
– Citroen
– Mandarijn
– Sinaasappel
– Grapefruit
– Avocado
Een kijkje in ‘de keuken’
